اثر کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی فسفره بر عملکرد گل، درصد اسانس و تنظیم کننده‌های اسمزی گیاه دارویی بابونه در واکنش به تنش کم‌آبی

Authors

  • محمد گلوی گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
  • معصومه خاتمی گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل ، زابل، ایران
Abstract:

سابقه و هدف: مصرف نهاده‌های شیمیایی علاوه بر آلودگی آب و خاک و کاهش کیفیت محصولات زراعی و دارویی، سبب مشکلات زیست‌محیطی نیز گردیده است. امروزه استفاده از کودهای زیستی به‌عنوان جایگزین مناسب برای کودهای شیمیایی با هدف بهبود حاصلخیزی خاک و تولید پایدار مورد توجه قرار گرفته است. تنش خشکی از جمله تنش‌های محیطی مهم است که با تاثیرگذاری بر رشد و نمو گیاهان می‌‌تواند سبب کاهش رشد و تولید ماده خشک گیاهان دارویی شود. این آزمایش به بررسی تعیین مناسب‌ترین میزان مصرف کودهای زیستی و شیمیایی فسفره بر عملکرد گل خشک، درصد اسانس و تنظیم کننده‌های اسمزی در گیاه دارویی بابونه در واکنش به تنش کم‌آبی می‌پردازد. مواد و روش‌ها: این آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل واقع در چاه نیمه انجام شد. عامل اصلی تنش کم‌آبی شامل: آبیاری بر اساس 90، 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی و عامل فرعی انواع کود فسفره در چهار سطح شامل: عدم مصرف کود به‌عنوان تیمار شاهد، 100 درصد کود فسفره شیمیایی، 50 درصد کود شیمیایی فسفره + کود زیستی (فسفات بارور2) و کود زیستی فسفات بارور2 در نظر گرفته شدند. ویژگی‌های از قبیل عملکرد گل خشک، کلروفیل کل برگ، کربوهیدرات محلول، درصد اسانس، پرولین، کاروتنوئید، فسفر و پتاسیم مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل آماری داده‌های حاصل از نرم‌افزار SAS استفاده شد و مقایسه میانگین‌ها به کمک آزمون چند دامنه‌‍‌ای دانکن در سطح احتمال پنج درصد انجام گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میزان پتاسیم و کربوهیدرات تحت تأثیر تنش کم‌آبی و کود فسفره قرار گرفتند. با افزایش شدت تنش خشکی از تیمار آبیاری پس از 90 درصد ظرفیت زراعی (شاهد) تا تیمار آبیاری پس از 50 درصد ظرفیت زراعی از میزان عنصر پتاسیم کاسته و بر میزان کربوهیدرات محلول افزوده شد و کاربرد 50 درصد کودهای فسفره شیمیایی و زیستی نیز بیشترین تأثیر مثبت را بر آن‌ها داشت. برهمکنش تنش کم‌آبی و کود فسفره بر عملکرد گل خشک، درصد اسانس، پرولین، کلروفیل کل برگ، کاروتنوئید و فسفر معنی‌دار شد. بیشترین عملکرد گل خشک، کلروفیل کل برگ و فسفر از تیمار آبیاری بر اساس 90 درصد ظرفیت زراعی با کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی و بیشترین درصد اسانس، پرولین و کاروتنوئید از تیمار تنش شدید کم‌آبی با کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی حاصل شد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد گل خشک (420 کیلوگرم در هکتار) به تیمار آبیاری پس از 90 درصد ظرفیت زراعی با کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی و بیشترین درصد اسانس (846/0 درصد) و پرولین (95/13میلی‌گرم بر گرم وزن تازه) به تیمار آبیاری پس از 50 درصد ظرفیت زراعی توام با کود تلفیقی تعلق داشت. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این آزمایش، برای بهبود ویژگی‌های کیفی گیاه دارویی بابونه کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی توام با تنش کم‌آبی مناسب خواهد بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی بر عملکرد و درصد اسانس گیاه دارویی بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.)

این آزمایش به منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی بر عملکرد و کیفیت محصول گیاه دارویی بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.)، در سال 1387 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی انجام شد. طرح به صورت بلوک‌های کامل تصادفی با 9 تیمار و در 4 تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد، کود شیمیایی (NPK)، نیتروکسین، فسفاته بارور2، بیوسولفور، نیتروکسین + فسفاته بارور2، نیتروکسین + بیوسولف...

full text

پاسخ عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی سنبل‌الطیب (Valeriana officinalis L.) به کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی فسفره

مقدمه: از آنجایی که فسفر از عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان است لذا بررسی تأثیر کودهای فسفره بر عملکرد کمی و کیفی سنبل‌الطیب ضروری است. هدف: بررسی تأثیر کاربرد باکتری‌های حل‌کننده فسفات به عنوان کودهای زیستی و کود شیمیایی فسفاته بر عملکرد کمی و کیفی گیاه سنبل‌الطیب. روش بررسی: این بررسی در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی...

full text

تأثیر کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی بر عملکرد و درصد اسانس گیاه دارویی بادرشبو (dracocephalum moldavica l.)

این آزمایش به منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی بر عملکرد و کیفیت محصول گیاه دارویی بادرشبو (dracocephalum moldavica l.)، در سال 1387 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی انجام شد. طرح به صورت بلوک های کامل تصادفی با 9 تیمار و در 4 تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد، کود شیمیایی (npk)، نیتروکسین، فسفاته بارور2، بیوسولفور، نیتروکسین + فسفاته بارور2، نیتروکسین + بیوسولف...

full text

اثر کودهای زیستی بر صفات رویشی و درصد اسانس گیاه دارویی ریحان

به منظور تعیین اثر کودهای زیستی محتوی قارچ میکوریزا، باکتری ازتوباکتر و آزوسپیریلوم بر صفات رویشی گیاه دارویی ریحان، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج انجام شد. تیمارهای به کار رفته در این آزمایش شامل تلقیح با میکوریزا، ازتوباکتر، آزوسپیریلوم و تیمار کاربرد تلفیقی شامل میکوریزا + ازتوباکتر، میکوریزا + آزوسپیریلوم، ازتوباکتر + آزوسپ...

full text

بررسی کاربرد تلفیقی اعمال کودهای زیستی و شیمیایی بر روی عملکرد، اجزای عملکرد و اسانس گیاه دارویی رازیانه

چکیده به منظور بررسی تأثیر کاربرد کود های زیستی و شیمیایی روی عملکرد، اجزای عملکرد و اسانس گیاه دارویی رازیانه، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در بهار سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه شاهد انجام گرفت. در این آزمایش تیمار های کود زیستی شامل قارچ میکوریزا (دو گونه) در سه سطح (عدم تلقیح (M1)، تلقیح با میکوریزای Pirimospora indica (M2) ...

full text

تأثیر کودهای آلی، شیمیایی و زیستی فسفر بر عملکرد و اسانس گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum)

به‌منظور بررسی تأثیر کودهای فسفر بر عملکرد و اسانس گیاه دارویی ریحانآزمایشی در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقۀ جیرفت انجام شد. تیمارها شامل: کود بارور 2 در سه سطح (20،10 و 25 گرم در هکتار)، کود گاوی در سه سطح (5، 10 و 15 تن در هکتار)، کودهای شیمیایی سوپرفسفات تریپل و فسفات آمونیوم هر کدام در سه سطح (50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) و شاهد بودند. پس از اعمال تیمارها، صفاتی نظیر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue 4

pages  119- 132

publication date 2019-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023